پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی امروز (سه‌شنبه، ۱۵ مهرماه ۱۴۰۴) | مشهدی‌ها منتظر آخر هفته نسبتاً گرم باشند آزادی ۶ هزار و ۵۰۰ زندانی جرائم غیرعمد در نیمه اول ۱۴۰۴ نوشیدن آب یخ پس از غذا خوردن را ترک کنید آموزش هوش مصنوعی به ۲ میلیون دانش‌آموز و ۱۰۰ هزار معلم برای ارتقای مهارت‌آموزی قوه‌قضائیه کادر اداری جذب می‌کند | اطلاعیه آزمون استخدامی + شرایط ثبت‌نام نظارت بر بهداشت مدارس خراسان رضوی با شروع سال تحصیلی جدید رئیس مجمع نمایندگان خراسان رضوی: وزارت نیرو برنامه‌ای برای آب‌های مرزی استان ندارد آخرین اخبار از پرونده گم شدن سما جهانباز | صدور کیفرخواست برای متهم اصلی + شرط پدر سما برای بخشش متهم پایان مراجعه حضوری برای صدور شناسنامه نوزادان در خراسان رضوی نزدیک است چگونه کودکان را در هوای آلوده از مشکلات ریوی محافظت کنیم؟ مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، سبب طولانی شدن دوران سرماخوردگی می‌شود اهدای اعضای بیمار مرگ مغزی در مشهد به ۳ بیمار زندگی دوباره بخشید (۱۵ مهر ۱۴۰۴) توسعه اقتصادی خراسان رضوی با حمایت دستگاه قضایی از شرکت های نوپا، نوآور و فناور   ماجرای فوت دانش‌آموز ۱۵ ساله مازندرانی در مدرسه چه بود؟ | آموزش و پرورش آمل درگیری با عوامل مدرسه را تکذیب کرد شرایط جهش تحصیلی دانش‌آموزان | بیش از نصف متقاضیان، شرایط لازم را ندارند تایباد، مقصد کوچ زمستانی درناهای خاکستری معاون آموزشی وزارت بهداشت: سهمیه در کنکور موجب کاهش فرصت انتخاب برای داوطلبان آزاد می‌شود تأکید رئیس فراکسیون بازنشستگان مجلس بر پرداخت سرانه بیمه تکمیلی بازنشستگان تأمین‌اجتماعی  نتایج اعتراضات به آزمون علوم پایه و پیش‌کارورزی اعلام شد + جزئیات بررسی‌ها مجازات‌های تصرف زمین‌های ملی  برای زمین‌خواران بازدارنده نیست | زمین‌خواری؛ جرم همچنان جذاب سؤال از وزیر آموزش و پرورش در مجلس، درخصوص افت تحصیلی دانش‌آموزان ۹۰ درصد فلج مغزی مادرزادی است | ضرورت تشخیص و مداخله زودهنگام آیا جگر را قبل از پخت باید شست؟ | جگر کبابی بهتر است یا آب‌پز؟ ۴ روش برای پیشگیری از سرماخوردگی دانش‌آموزان دبستانی به طور میانگین ۵ دندان پوسیده دارند | اجرای پویش سلامت دهان از هفته آینده قتل هولناک در اتاقک پشت بام، زیر ذره بین پلیس مشهد ۱۲ هکتار از جنگل‌های تنگه رازیانه بدره ایلام در آتش سوخت دامپزشکان بازوی علمی حفظ گونه‌های در معرض خطر هستند هشدار سازمان ملل: ۶۷۶ میلیون زن و دختر در جهان در معرض درگیری‌های مرگبار زندگی می‌کنند
سرخط خبرها

یادی از مرحوم «احمد اقتداری»، پدر مطالعات خلیج فارس | میراث‌دار آب و خاک

  • کد خبر: ۳۳۴۴۰۰
  • ۰۳ خرداد ۱۴۰۴ - ۱۳:۳۵
یادی از مرحوم «احمد اقتداری»، پدر مطالعات خلیج فارس | میراث‌دار آب و خاک
یادی از مرحوم «احمد اقتداری»، پدر مطالعات خلیج فارس هم‌زمان با زادروزش.

مریم شیعه | شهرآرانیوز؛ استعمارگری از تاریک‌ترین فصل‌های تاریخ بشریت است. استعمارگران که روزی روزگاری با خشونت و کشت‌وکشتار دست به غارت منابع محلی و بهره‌کشی از بومیان می‌زدند، سال‌ها بعد با مأموریت «متمدن کردن» و «برقراری عدالت» راهی کشور‌های دور و نزدیک شدند.

چهره استعمار کلاسیک تغییر کرد، اما زیربنا همان بود؛ خودبرتربینی نژادی و فرهنگی اروپاییان که به‌دنبال حذف، جایگزینی و تسلط دائمی بر فرهنگ، زبان و هویت ملت‌های دیگر بود. آنها با چنگ‌انداختن به گفتمان‌های دانشگاهی، بازنویسی قوانین بین‌المللی و نگارش تاریخی جعلی، به اعمال نامشروعشان، برچسب مشروعیت زدند. در این زمان، نخبگان محلی متوجه این مسئله‌اند، اما اغلب حکومت‌داران که سودای قدرت دارند، دست‌در‌دست قدرت‌های استعمارگر می‌کوشند تا تاج‌و‌تخت را به هر قیمتی حفظ کنند. احمد این را فهمیده‌است. 

وقتی که در کش‌وقوس مذاکرات ایران و بریتانیا، رفراندوم ساختگی سازمان ملل می‌گوید که بحرینی‌ها می‌خواهند از ایران جدا شوند، ابتدا به سراغ امیرعباس هویدا می‌رود. احمد به او می‌گوید: احمدشاه قاجار هم با همه ضعفی که داشت، اجازه جدایی بحرین را صادر نکرد. وقتی افاقه نمی‌کند، این‌بار به‌سراغ اردشیر زاهدی می‌رود. شروه‌خوانی جنوبی‌ها نماد دلتنگی است. آواز نیست، شبیه به روایتی از عشق و رنج همسایگان دریاست. توی سر احمد شروه می‌خوانند.

صدای سنج و دمام می‌آید. توی دستانش یک پاکت است و داخل آن پاکت هم یکی از کتاب‌هایش است. کتاب «آثار شهر‌های باستانی سواحل و جزایر خلیج ملی». ساعت‌ها پشت در اتاق زاهدی می‌ماند تا از فاجعه جلوگیری کند، اما زاهدی اجازه ورود به او نمی‌دهد. ساعاتی بعد هم زاهدی از کنار او گذر می‌کند، خود را به مجلس شورای ملی می‌رساند و رسما جدایی بحرین از ایران را اعلام می‌کند. اقدامی که احمد تا آخرین روز زندگی‌اش این‌طور از آن یاد می‌کند: «گناه نابخشودنی».

یادی از مرحوم «احمد اقتداری»، پدر مطالعات خلیج فارس | میراث‌دار آب و خاک

سه‌تفنگدار

احمد اقتداری خلیج‌فارس را بایگانی تاریخ و هویت ایران می‌داند. این آبی پهناور، از ابتدا نام ایران را با خود حمل کرده است و از الواح دوهزاروپانصدساله هخامنشیان گرفته تا نقشه‌ها و مستندات جهانی، همه‌وهمه نام خلیج فارسی را می‌شناسند که ریشه در خون و خاطره نسل‌های بسیار دارد. شناسنامه مردم ایران است. احمد اقتداری بیشتر عمر خود را صرف مطالعه همسایگان خلیج‌فارس می‌کند.

هم‌زمان در منصب‌های دولتی، برای بهبود وضعیت معیشت مردم تلاش می‌کند و طی پژوهش‌های بسیاری که دارد، بیش از ۴‌هزار فریم عکس از فرهنگ جنوب ایران تهیه می‌کند. بیش از ۴۰‌جلد کتاب تألیف می‌کند که اغلب آنها نشانی از خلیج‌فارس دارند. وقتی برای تدریس راهی دانشگاه تهران می‌شود، از دروسی شروع می‌کند که در‌باره این خلیج نیلگون‌اند و بی‌جهت به او لقب «پدر مطالعات خلیج فارس» را نداده‌اند. نقطه عطف زندگی او در کار‌های پژوهشی، آشنایی با ایرج افشار و منوچهر ستوده است. 

استادان و پژوهشگران ایران‌شناسی که در کنار یکدیگر، اسناد تاریخی و بنا‌های کهن بسیاری را معرفی می‌کنند. رفاقتشان روی کوه آغاز می‌شود. احمد اقتداری وقتی ایرج افشار را برای اولین‌بار در مسیر کوهنوردی می‌بیند، فکرش را هم نمی‌کند که یک روز او را این‌طور معرفی کند: «ما یک روح هستیم در دو بدن». اقتداری هیچ‌کاری را بدون مشورت با افشار انجام نمی‌دهد. حتی بدون راهنمایی او، کلمه‌ای روی کاغذ نمی‌آورد.

جلال آل‌احمد به آنها لقب «سه تفنگدار» را می‌دهد. سه تفنگداری که نامشان در تاریخ فرهنگ ایران جاودان می‌ماند.

دریای پرماجرا

«احمد اقتداری» متولد سوم خرداد‌۱۳۰۴ بود. ایران‌شناس، پژوهشگر، جغرافی‌دان و استادی که خدمات بسیاری به شناخت ایران کرد. در گرایش استان فارس به دنیا آمده بود. گرایش از توابع شهر لار است. پدرش مرتضی قلی‌خان اقتداری و مادرش هم انیس خانم اقتداری بود. انیس خانم از نوادگان قاجار بود و احمد هم در سال‌۱۳۲۳ با قمرخانم اقتداری، دختر خاله‌اش ازدواج کرد. تحصیلات آکادمیکش را در رشته حقوق دانشگاه تهران ادامه داد، اما بعد به سمت ایران‌پژوهشی رفت.

در سمینارها، نشست‌های داخلی و بین‌المللی، منصب‌های دولتی و غیردولتی، کلاس‌های درس و میدان‌های پژوهشی بسیاری حضور داشت، اما با قاطعیت می‌توان گفت که او بیشتر روز‌های زندگی‌اش را جایی حوالی خلیج‌فارس زندگی کرد. او در کتاب «خلیج‌فارس از دیرباز تا کنون» برای این خلیج پهناور از دو تعبیر استفاده می‌کند، نخست «دریای پرماجرا» و دوم «گاهواره تمدن».

شاید این دو عبارت چکیده دستاورد‌های احمد اقتداری برای تمام عمر باشد که در آثار مختلفش آنها را شرح و بسط داد. مستند زندگی او در سال‌۱۳۹۱ و به‌نام «به ایران جاودانی‌ام» تولید و از شبکه‌های مختلف تلویزیون به روی آنتن رفت. او در فروردین ۱۳۹۸ از دنیا رفت.

یادی از مرحوم «احمد اقتداری»، پدر مطالعات خلیج فارس | میراث‌دار آب و خاک

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
آخرین اخبار پربازدیدها چند رسانه ای عکس
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->